Danh mục bài viết
Thị trường IPO (phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu) toàn cầu đang đang trải qua những thay đổi lớn khi nhà đầu tư tìm đến những sự lựa chọn an toàn hơn.
Theo Wall Street Journal, tính từ đầu năm 2022 đến nay, chỉ có 22 công ty IPO theo cách truyền thống và thu về tổng cộng 2,3 tỷ USD. Đây là sự sụt giảm đáng kể so với năm ngoái. Cùng kỳ năm 2021, 79 công ty đã huy động thành công gần 36 tỷ USD.
Một số công ty – bao gồm Chobani Inc. – đang đẩy mạnh kế hoạch IPO trong năm nay. Nhiều công ty đã âm thầm nộp hồ sơ IPO cho Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), bao gồm Reddit Inc. Nhưng các công ty này vẫn trong quá trình chờ đợi.
“Các công ty vẫn đang phải xếp hàng dài”, ông David Bauer – Trưởng bộ phận Thị trường Vốn cổ phần tại KKR – bình luận.
| Tính từ đầu năm 2022 đến nay, chỉ có 22 công ty IPO theo cách truyền thống và thu về tổng cộng 2,3 tỷ USD, so với con số 36 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái. Ảnh: Reuters. |
Cần những công ty có lãi
Theo các luật sư và ngân hàng IPO, thị trường chỉ có thể tan băng sau khi những chỉ số chứng khoán chính không còn biến động mạnh. Trong những tháng qua, giới đầu tư lo ngại về ảnh hưởng tiêu cực của lạm phát gia tăng, các chính sách thắt chặt, những đợt bùng dịch Covid-19 mới và xung đột Nga – Ukraine.
Để khởi động lại, thị trường IPO cần những công ty có lãi, huy động được khoảng 500 triệu USD trở lên từ các đợt phát hành, và là những cổ phiếu “phải có” trong danh mục đầu tư ở từng lĩnh vực.
Đó sẽ là sự thay đổi lớn so với thị trường IPO trong năm 2020 và 2021. Vào thời điểm đó, các công ty theo đuổi tham vọng tăng trưởng lớn và thu hút sự chú ý của giới đầu tư ngay cả khi thua lỗ.
Giờ, các công ty như vậy không còn là những lựa chọn hàng đầu. Bởi khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư đã thay đổi khi lãi suất tăng cao.
 |
|
Thị trường IPO đình trệ khi giới đầu tư lo ngại về ảnh hưởng tiêu cực của lạm phát gia tăng, các chính sách thắt chặt, những đợt bùng dịch Covid-19 mới và xung đột Nga – Ukraine. Ảnh: Reuters. |
Năm 2021 chứng kiến với số lượng kỳ lân (startup được định giá hơn 1 tỷ USD) kỷ lục, sự gia tăng của các đợt IPO nói chung và cơn sốt IPO thông qua SPAC (công ty mua lại với mục đích đặc biệt).
SPAC là một công ty séc khống hay công ty rỗng (công ty mới thành lập, không có kế hoạch hay mục tiêu kinh doanh cụ thể). Một nhóm nhỏ nhà đầu tư sành sỏi hoặc chuyên gia đầu ngành (gọi chung là nhà sáng lập SPAC) niêm yết SPAC, sau đó tìm kiếm các công ty chưa niêm yết để mua lại hoặc sáp nhập.
Qua đó, SPAC có thể đưa doanh nghiệp ra đại chúng mà không cần thông qua quy trình IPO truyền thống tốn kém và mất thời gian.
Một số công ty tư nhân cũng đang gặp khó khăn. Hôm 25/3, Instacart Inc. – một trong những tên tuổi chuẩn bị IPO được chú ý nhất – cho biết đã giảm định giá của công ty khoảng 38% xuống còn 24 tỷ USD. Instacart thừa nhận mức định giá phản ánh sự hỗn loạn của thị trường.
Tuy nhiên, lãnh đạo Instacart khẳng định mức định giá mới không ảnh hưởng đến kế hoạch niêm yết cổ phiếu của công ty.
Khẩu vị rủi ro thay đổi
Theo phân tích của Wells Fargo, giá cổ phiếu của những công ty huy động được hơn 50 triệu USD thông qua các đợt IPO truyền thống hồi năm 2021 đã giảm gần 30% so với giá IPO.
“Trước đây, chúng ta cố tăng trưởng bằng mọi giá. Nhưng giờ, mọi người đang tìm đến những công ty an toàn hơn”, ông Craig McCracken – Giám đốc Thị trường Vốn cổ phần tại Wells Fargo – chia sẻ.
Từ năm 2022, fintech (công nghệ tài chính) là một trong những lĩnh vực được mong đợi nhất của các đợt IPO. Klarna Bank AB và Chime Financial Inc. là 2 trong số những công ty chuẩn bị IPO trong năm nay. Nhưng theo nguồn tin của Wall Street Journal, kế hoạch IPO đang bị trì hoãn.
Trước đây, chúng ta cố tăng trưởng bằng mọi giá. Nhưng giờ, mọi người đang tìm đến những công ty an toàn hơn
Ông Craig McCracken, Giám đốc Thị trường Vốn cổ phần tại Wells Fargo
Một lý do khác khiến các công ty trì hoãn kế hoạch IPO là các thị trường tư nhân vẫn dồi dào tiền. Ứng dụng đầu tư và tiết kiệm kỹ thuật số Acorns Grow Inc. vừa huy động được 300 triệu USD và được định giá trước gọi vốn 1,6 tỷ USD.
Đầu năm nay, Acorns đã hủy bỏ kế hoạch sáp nhập với SPAC. Thỏa thuận này được công bố hồi tháng 5/2021 và có thể định giá Acorns ở mức 2,2 tỷ USD, hoặc định giá trước gọi vốn 1,5 tỷ USD.
Theo PitchBook, năm ngoái, các công ty đầu tư mạo hiểm Mỹ đã huy động được mức kỷ lục 128 tỷ USD, cao hơn gần 50% so với 87 tỷ USD của năm 2020.
Các nhà đầu tư cho rằng trong thị trường IPO, cần theo dõi sát sao lĩnh vực công nghệ. Bởi những lĩnh vực nóng như các công ty phần mềm doanh nghiệp đã chứng kiến đợt bán tháo lớn trong vài tháng qua.
Theo các ngân hàng và luật sư, 2 năm qua đã chứng kiến số lượng kỷ lục các công ty tìm cách niêm yết thông qua những cách thức phi truyền thống, chẳng hạn sáp nhập với SPAC. Nhưng năm nay, rất ít doanh nghiệp theo đuổi cách làm này.
Theo nguồn tin của Wall Street Journal, hầu hết công ty đã âm thầm nộp hồ sơ lên SEC để thực hiện các đợt IPO vào năm 2022 vẫn đang tiếp tục thực hiện kế hoạch. Bởi họ muốn hoàn tất thủ tục giấy tờ thay vì trì hoãn hoàn toàn kế hoạch IPO.
